In deze serie kijk ik naar beeldend werk wat ik ooit maakte. ‘Ooit’ kan zijn meer dan 30 jaar geleden, vanmorgen, en alles daar tussenin. Voor dit blog pak ik het doek ‘In de schemering’ erbij (acrylverf op linnen, 90x63cm, 2023). Ik heb tenminste drie redenen om dit werk hier en nu te bespreken. Het is m’n meest recente werk. Het is m’n eerste flirt met het surrealisme sinds lange tijd. En binnenkort geef ik voor de Stichting FRiskA-Nederland een workshop over ‘Angst en beeldende kunst’ waarbij ik voor dit schilderij een rol zie.
Twilight, acrylics on linen, 90x63cm, 2023, € 1.650,-
Wat zien we, en waar komt het vandaan?
Uitgangspunt voor dit doek is een landschap ergens in de heuvels in het Noorden van Toscane. Bij Pistoia naar boven. Uitzicht vanaf het dorpje Casa di Monte op het dorpje Crespole, in de avondschemering. Wat je nog ziet van de zon is een roze-rode-oranje lucht. Maan en sterren heb ik er alvast aan toegevoegd. Zo combineer ik verschillende tijdstippen op het ene doek, in het ene beeld. Links in de lucht een bijeneter. Die was daar niet. Die komt uit de verbeelding daar terecht. Een prachtige en kleurrijke vogel, maar ja, wel eentje die bijen eet. Terwijl bijen tot mijn favoriete diertjes behoren. Die bij hangt rechts in de lucht. De bijeneter heeft zijn snavel al open. Wat doet de bij?
Gestalte
Helemaal onderaan het doek zien we, met enige moeite, een liggende menselijke gestalte. Eén met het groen. Is het wel een mens, of is het ‘iets’ in het landschap in de vorm van een mens? Is het de slaap, een droom? En wat is de bedoeling van dat dorpje? Kom maar op met je suggesties.
-
- In de schemering, acrylverf op linnen, 90x63cm, 2023 (detail bijeneter en maan)
-
- In de schemering, acrylverf op linnen, 90x63cm, 2023 (detail)
-
- In de schemering, acrylverf op linnen, 90x63cm, 2023 (detail bij)
Angst
Wat heeft dit doek van doen met angst? Vanuit de mens bekeken zie ik meerdere vormen van angst. Impliciet, of expliciet. Overigens heb ik het schilderij niet daarop gemaakt, ik realiseerde het me pas later, toen ik tussen mijn werk op zoek was naar beelden die op een of andere manier met angst van doen hebben. De bijeneter moet eten. Daarin schuilt de de noodzaak om te overleven; de angst voor honger, om te verzwakken. De bij moet vrezen voor zijn leven. Ik weet niet of insecten acute doodsangst kennen, maar voor een mens in de situatie van de bij zou dat logisch zijn. En dan de menselijke gestalte daar beneden vooraan. Is dit een angstdroom, verstopt in een prachtige lucht van een heerlijke zomeravond? En dat dorpje. Is daar iemand? Is het een spookdorp? Wat roept dit doek bij je op? Wat zie je?