In deze serie kijk ik naar een beeldend werk wat ik ooit maakte. ‘Ooit’ kan zijn meer dan twintig jaar geleden, gisteren, en als daar tussenin. Deze keer: Astronaut (olieverf op doek, 90x60cm, 1992).
Op mijn twintigste verjaardag kreeg ik voor het eerst een schilderskistje met olieverf. Ik kocht er kleine ‘boards’ bij, een kartonnen plaatje waarop linnen was bevestigd. Schildersdoek voor beginners, zegt maar. Eén van mijn grote schilderhelden in die tijd was Salvador Dalí (1904-1989), dus toen ik begon met schilderen, was mijn eerste aanklamp het surrealisme. Technisch waren die eerste olieverfschilderijtjes zoekend tot naïef. Niet dat ik me daar aan stoorde. Ik was gefascineerd door de mogelijkheden van olieverf en experimenteerde graag met kleuren, vormen en beelden. Ik zal in een volgend blog een paar van die eerstelingen laten zien en bespreken.
Astronaut
Een paar jaar later durfde ik het wel aan om op echt linnen te schilderen en ook wat groter te werken. Ambitieus begon ik aan de astronaut, gebaseerd op een foto van de eerste maanlanding in 1969. Het buitenaardse heeft van jongs af aan mijn interesse gehad, dus dit was voor mij een logisch onderwerp. Als tiener was ik al gefascineerd door Erich von Däniken en zijn boek ‘Waren de goden kosmonauten’.
Ik wilde aan mijn schilderij van de astronaut wat surrealisme toevoegen, daarmee voor vervreemding zorgen en afstand nemen van de foto. Ik wilde in het vizier van de helm van de astronaut de schilder spiegelen die de astronaut schildert. De schilder gewoon als schilder, met ezel en palet, maar zonder ruimtepak.
Het is bij een idee gebleven. In die tijd vreesde ik vast te lopen op zaken die ik technisch niet dacht aan te kunnen. Zoals het feit dat die gespiegelde schilder natuurlijk wel moest vervormen en meebuigen met het vizier van de helm. Om nog maar te zwijgen van het consequent doorvoeren van licht en donker. En later ben ik er niet meer mee bezig geweest. Dus ja, voorlopig is dit doek ‘unvollendet’ gebleven. Maar wie weet …
Wel nam ik het schilderij een paar jaar later mee toen ik toelating deed bij de Haagse kunstacademie. Dus ik was kennelijk wel tevreden genoeg over wàt ik had geschilderd. En, eerlijk gezegd, die stevig in de verf staande astronaut met het uitgesproken licht en donker in z’n pak, tegen die schraal geschilderde achtergrond van het maanlandschap – het heeft wel wat.