In deze serie kijk ik naar beeldend werk wat ik ooit maakte. ‘Ooit’ kan zijn meer dan 20 jaar geleden, gisteren, en alles daar tussenin. In deze aflevering: Eilandjes.
In serie werken
Sommige docenten op de academie werden tureluurs van me, zo vaak als ik weer met andersoortig werk kwam aanzetten. Ze konden geen samenhang in mijn werk ontdekken. Ikzelf vond het heel prettig om van de ene techniek naar de andere over te springen met steeds weer wisselende onderwerpen. Niettemin was er een moment dat ik me ertoe zette om één bepaald thema te omarmen en dat verder uit te diepen. Het onderwerp was ‘Eilandjes’.
Eilandjes in blauw en geel (olieverf op paneel, 40x100cm, 1998 – particuliere collectie)
Eilandjes
Tussen 1997 en 1999 maakte ik een aantal schilderijen (en litho’s) met dit thema. Wat alle werken gemeen hadden, was een zekere ritmiek en perspectivische tekening. Soms speelde ik in het beeld hetzelfde spel in de wolken boven de eilandjes. In dit blog zie je daarvan een paar voorbeelden. Sommige van deze werken bevinden zich in collecties elders in de wereld.
Eilandjes in oker en siena (olieverf op paneel, 30x50cm, 1997)
Eilandjes en wolken in siena en wit (olieverf op paneel, 30x50cm, 1998)
Maar, wat betekent het nou?
Op een gegeven moment was het mode – en misschien is dat nog wel zo – dat de toelichting bij een beeldend werk bijna belangrijker werd geacht dan het werk zelf. Ik heb dat nooit begrepen. Als het beeld niet voor zichzelf spreekt of niet de vrijheid laat aan de toeschouwer (of beschouwer) om er het zijne van te vinden, dan is er iets mis met het beeld. Uitzonderingen daargelaten. Tekst en uitleg bij een 16de of 17de eeuws werk over toentertijd geldende symbolen en emblemata, is behulpzaam voor de toeschouwer. Waar het mij om gaat is dat een begeleidende tekst niet ineens een beeldend werk aansprekend of waardevol kan maken, als dat beeldende werk niet zelf al aan iets appelleerde. Het gezegde ‘een beeld zegt meer dan duizend woorden’, spreekt wat dat betreft boekdelen. En overigens is er niets mis met betekenisvolle teksten over beeldend werk.
Eilandjes en wolken (30x50cm, litho, 1998 – particuliere collecties)
Ontelbare realiteiten
Desgevraagd wil ik natuurlijk best iets zeggen over de ideeën en gedachten die ik had bij het maken van de schilderijen met de eilandjes. Maar dat is slechts één opvatting. Eentje die mij geholpen heeft om tot het maken van een schilderij te komen. En dat is het dan, want de aanleiding is nog niet het eindresultaat. Hoe de toeschouwer de wereld ervaart, is nog niet mijn ervaring of die van de volgende die komt kijken. Dat maakt het zo fascinerend. Er zijn ontelbare realiteiten mogelijk. Maar als ik bepaal hoe je moet kijken en wat je moet zien, dan snij ik andere interpretaties de pas af. Dat zou zonde zijn. Ik hoor liever wat jij erin ziet.
Eilandjes in rood en oker, witte wolken (olieverf op paneel, ca. 50x42cm, 1998 – particuliere collectie)
Eilandjes en wolken in groen en wit (olieverf op paneel, 90x30cm, 1998)