In deze serie kijk ik nog eens naar beeldend werk wat ik ooit maakte. ‘Ooit’ kan zijn meer dan twintig jaar geleden, gisteren, en als daar tussenin. Deze keer: het tweeluik ‘Man in deuropening | Opstapeling wielen’ (2x 50x50cm, olieverf op doek, 2003).
Man in deuropening | Opstapeling wielen (olieverf op doek, 2x 50x50cm, 2003)
Orde en chaos. Dit tweeluik speelt daarmee. Wat zien we eigenlijk en wat is onze perceptie ervan? De toeschouwer kijkt vanuit het donkerte van de schuur in het tegenlicht. Wat ziet hij? Laat ik beginnen bij het linkerdoek.
Man in deuropening
LINKERDOEK
Een gestalte in de deuropening. We krijgen niet scherp wie hij is en wat zijn bedoelingen zijn. Het felle tegenlicht ontneemt ons de details van kleur, kleding en contouren. Links en rechts van de deuropening liggen en staan verschillende voorwerpen en materialen. Vooral van hout, zo lijkt het. Een pallet, balken, planken. Helemaal zeker is de toeschouwer niet, want hij kijkt nog steeds in het tegenlicht.
Opstapeling wielen
RECHTERDOEK
Het rechterdoek geeft een heel ander beeld. De toeschouwer wendt de blik iets af van het felle tegenlicht. Zijn ogen kunnen wennen aan het schemerdonker. Dankzij het strijklicht – waarvan we hier de bron niet kennen – worden vormen zichtbaar. En die vormen blijken een ietwat chaotische en vervreemdende opstapeling van karrenwielen.
Tweeluik: Man in deuropening | Opstapeling wielen
Dit geeft de meerwaarde aan het tweeluik: de doeken kunnen afzonderlijk bestaan, maar naast elkaar gebracht ontstaat een nieuw en samenhangend beeld. De aanzet van het grote karrenwiel rechts op het linkerdoek is bijna een abstractie. Pas in de samenhang met het rechterdoek wordt duidelijk waartoe de vorm leidt. En zonder het linkerdoek is de opstapeling wielen alleen maar vervreemdend. Het linkerdoek geeft zo de context van de schuur waarin allerlei spullen opgeslagen liggen.
Voor dit tweeluik heb ik gekozen voor een heel sober palet, met name bestaand uit gebrande siena (wat ook de grondlaag is), (titaan- en zink)wit, ultramarijnviolet voor de schaduwpartijen, en een vleugje oker. Kijk maar eens in het tegenlicht en je zult zien dat het heel lastig is om kleuren goed te kunnen onderscheiden. Daarnaast werkt hier een sober palet goed, omdat er al zoveel gaande is in het beeld. Ook hier: orde en chaos.